مدیریت و توسعه دارائی
مدیریت و توسعه دارائی
(زمان مورد نیاز برای خواندن مقاله 5 دقیقه)
مدیریت و توسعه دارائی های Asset management (اَسیت مَنجمِنت) به مجموعه‌ای از سامانه‌ها و فرآیندهای روش‌مند برای نگهداری ، به‌کارگیری و توسعه دارایی‌های یک شخص حقیقی یا شخص حقوقی اطلاق می‌شود.
مدیریت و توسعه دارائی های با هدف افزایش ارزش و بهره‌وری از دارایی‌های فیزیکی یک سازمان انجام می‌شود. دارایی‌های فیزیکی می‌توانند شامل ساختمان‌ها، تجهیزات، ماشین‌آلات، خودروها، زیرساخت‌ها و هرگونه دارایی ملموسی که برای فعالیت‌های سازمان ضروری است، باشند.
AM یا مدیر دارایی (asset manager ) در جایگاه مشاور سرمایه‌گذاری یک سبد سرمایه گذاری ، متشکل از دارایی جاری و غیر جاری کارفرما تشکیل داده ، و با بهره گیری از دانش اتصال دارائی ( asset connecting ) از تحلیل های دقیق ، دارایی ها را در سبد سرمایه گذاری به گردش در اورده در زمان های مناسب جابجا و کسب سود نموده و آنرا توسعه میدهد.
منظور از دارایی ممکن است دارایی اقتصادی (غیر فیزیکی) یا دارایی فیزیکی باشد.
بطور کلی هر چه که امکان نقدشوندگی داشته باشد و در اقتصاد برای آن ارزشی قائل شوند، دارایی‌ها محسوب می‌شود.
انواع دارایی‌ها
*به لحاظ نقد شوندگی
- دارایی‌های جاری :
شامل مواردی است امکان نقدشوندگی بالایی دارند و کمتر از 1 سال آتی امکان نقد شدن داشته باشد. مثل وجوه نقد، طلا ، ارز ، انواع سهام ، اوراق قرضه ، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و کالا ها یا تولیدات آماده فروش و...
- دارایی غیر جاری :
شامل دارایی‌هایی که امکان نقد شوندگی خیلی کمی دارد و به زمانی بیشتر از 1 سال تا چند سال برای نقد شدن نیازمندند. مثل ساختمان، زمین، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و تجهیزات و....*به لحاظ موجودیت
- دارائی فیزیکی
ملک شامل زمین آپارتمان ، ویلا ، خانه ، مغازه ، کارخانه و....
طلا ، ارز ، سکه ، نقره ، فولاد ، کالاهای استراتژیک و غیر استراتژیک و ...
- دارائی غیر فیزیکی
اوراق بورس ، سهام بورس ، اوراق قرضه ، بیمه عمر ، سهام شرکت های غیر بورسی ، رمز ارز ، فارکس ، و....
اهمیت مدیریت دارایی
* کاهش هزینه‌ها: با برنامه‌ریزی دقیق برای نگهداری و تعمیرات، می‌توان از خرابی‌های غیرمنتظره و هزینه‌های بالای تعمیرات جلوگیری کرد.
* افزایش عمر مفید دارایی‌ها: با انجام تعمیرات پیشگیرانه و نگهداری مناسب، می‌توان عمر مفید دارایی‌ها را افزایش داد.
* بهبود قابلیت اطمینان: با اطمینان از عملکرد صحیح دارایی‌ها، می‌توان از وقفه در تولید و ارائه خدمات جلوگیری کرد.
* بهبود ایمنی: با شناسایی و رفع مشکلات بالقوه، می‌توان ایمنی کارکنان و محیط کار را بهبود بخشید.
* بهبود تصمیم‌گیری: با استفاده از اطلاعات دقیق در مورد دارایی‌ها، می‌توان تصمیمات بهتری در مورد سرمایه‌گذاری، تعویض و جایگزینی دارایی‌ها اتخاذ کرد.
فرآیند مدیریت دارائی
مدیریت دارایی چارچوبی را برای طراحی و پیاده‌سازی برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت برای سبد دارایی مشخص میکند.
مدیریت دارایی مبتنی بر ارزیابی‌های اقتصادی در سطوح مدیریت سرمایه‌گذاری‌های پروژه‌ای ، شبکه‌ای میباشد که با هم ترکیب می شود.
اطلاعات حاصل از مطالعات و تحلیل های دقیق از میزان ریسک‌پدیری کارفرما و دارایی های او در این روش مهمترین مولفه تصمیم‌گیری در جهت سرمایه‌گذاری‌های سود ده آتی مجموعه مورد نظر کمک می باشد.
چه کسانی از خدمات مدیریت دارائی نیاز دارند؟
سرمایه‌گذاران ، اشخاص حقیقی و حقوقی دارای سرمایه باارزش خالص بالا، سازمان‌های دولتی، شرکت‌ها و واسطه‌های مالی ، از خدمات این فرایند استفاده می‌کنند.
مدیریت دارایی در کشور های توسعه
مدیریت دارایی در کشور های توسعه یافته سال هاست مورد توجه قرار گرفته.
سرمایه گداران و صاحبان دارایی بدلیل عدم توانایی ، ایجاد امنیت ، حفظ ، مولد سازی ، توسعه و سود آوری ، دارایی ها خود را با اطمینان به مشاور و مدیر دارایی در این فرآیند قرار میدهند.
مدیریت دارائی در ایران
در ایران ، بیشترین حجم دارایی در یخش املاک می باشد و ریسک کم و سود تورمی بسیار بالا در بازار املاک سرمایه گذاران را راضی و خشنود میکند.اما به دلایل هوشمندانه این طرز تفکر در اشخاص توسعه یافته منسوخ شده است.
اکنون با تغییر مبادلات مالی در سراسر جهان ، اعلب سرمایه گداران مسکن با کمک دانش (asset connection) ها به سمت بازارهای موازی دیگر کشیده شده اند. و این تفکر مدرن در دهن افراد باهوش در حال شکل گیری بوده و در حال افزایش تقاضا می باشد.
در ایران چون اعلب سرمایه گذاری ها ملک محور می باشد ، لذا AM یا مدیر دارایی در نقش اتصال دهنده دارایی (asset connection ) می بایست در حوزه ساختمان و املاک دارای تجربه و تخصص بالا باشند.
از این رو توسعه دهندگان ساختمان و املاک در این مسیر پیشرو و موفق می باشند . و توانایی و امکان ، ایجاد و مدیریت چرخه های سرمایه گداری در انها بصورت بالقوه وجود دارد.
و البته حرکت معکوس این توالی نیز از دیر باز بصورت سنتی وجود داشته ، ولی با این تفاوت که سرمایه گداری خطی و خرید ملک اخرین ایستگاه سرمایه گداران دیگر بازار های مالی می باشد.
اجزای اصلی مدیریت دارایی
* برنامه‌ریزی: تدوین برنامه‌های نگهداری و تعمیرات، برنامه‌ریزی برای تعویض و جایگزینی دارایی‌ها و تعیین بودجه مورد نیاز
* کنترل: نظارت بر عملکرد دارایی‌ها، جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مربوط به دارایی‌ها، تحلیل داده‌ها و شناسایی مشکلات
* بهینه‌سازی: بهبود عملکرد دارایی‌ها، کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش بهره‌وری و کاهش اثرات زیست محیطی
* توسعه: سرمایه‌گذاری در دارایی‌های جدید، ارتقاء و بهبود دارایی‌های موجود
چرخه عمر دارایی
مدیریت دارایی‌های فیزیکی در طول چرخه عمر یک دارایی انجام می‌شود که شامل مراحل زیر است:
* توسعه: برنامه‌ریزی، طراحی و ساخت دارایی
* بهره‌برداری: استفاده از دارایی برای تولید یا ارائه خدمات
* نگهداری: انجام تعمیرات و نگهداری برای حفظ عملکرد دارایی
* تعویض یا بازنشستگی: تصمیم‌گیری در مورد تعویض یا بازنشستگی دارایی
ابزارهای مدیریت دارایی‌ها
برای اجرای موثر مدیریت دارایی‌های فیزیکی، از ابزارهای مختلفی استفاده می‌شود که برخی از مهمترین آن‌ها عبارتند از:
* نرم‌افزارهای CMMS: این نرم‌افزارها برای مدیریت اطلاعات مربوط به دارایی‌ها، برنامه‌ریزی تعمیرات، ثبت تاریخچه تعمیرات و تولید گزارشات استفاده می‌شوند.
* تحلیل قابلیت اطمینان: برای پیش‌بینی خرابی تجهیزات و برنامه‌ریزی برای تعمیرات پیشگیرانه
* مدیریت ریسک: برای شناسایی و مدیریت ریسک‌های مرتبط با دارایی‌ها
* حسابداری دارایی‌ها: برای ثبت ارزش دارایی‌ها و محاسبه استهلاک آن‌ها
استانداردهای مدیریت دارایی‌های فیزیکی
استاندارد ISO 55000 یک استاندارد بین‌المللی برای مدیریت دارایی‌های فیزیکی است که اصول و الزامات لازم برای ایجاد یک سیستم مدیریت دارایی‌های فیزیکی موثر را مشخص میکند.
مزایای پیاده‌سازی سیستم مدیریت دارایی‌های فیزیکی
* کاهش هزینه‌های عملیاتی
* افزایش عمر مفید دارایی‌ها
* بهبود قابلیت اطمینان و دسترس‌پذیری دارایی‌ها
* کاهش زمان توقف تولید
* بهبود ایمنی
* بهبود تصمیم‌گیری
* افزایش ارزش دارایی‌ها
استاندارد ISO 55000 راهنمای مدیریت دارایی‌های فیزیکی
استاندارد ISO 55000 مجموعه‌ای از استانداردهای بین‌المللی است که برای ایجاد یک رویکرد جامع و سیستماتیک در مدیریت دارایی‌های فیزیکی طراحی شده‌اند. این استانداردها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا ارزش دارایی‌های خود را به حداکثر رسانده و از آن‌ها به بهترین نحو بهره‌برداری کنند.
چرا ISO 55000 مهم است؟
* افزایش ارزش دارایی‌ها: با استفاده از این استاندارد، سازمان‌ها می‌توانند عمر مفید دارایی‌های خود را افزایش داده، هزینه‌های نگهداری را کاهش داده و از آن‌ها به عنوان یک دارایی استراتژیک بهره‌برداری کنند.
* کاهش ریسک‌ها: با شناسایی و مدیریت ریسک‌های مرتبط با دارایی‌ها، سازمان‌ها می‌توانند از وقوع حوادث غیرمنتظره و خسارات مالی جلوگیری کنند.
* بهبود تصمیم‌گیری: با استفاده از داده‌ها و اطلاعات دقیق در مورد دارایی‌ها، مدیران می‌توانند تصمیمات بهتری در مورد سرمایه‌گذاری، تعمیرات و جایگزینی دارایی‌ها اتخاذ کنند.
* تطبیق با الزامات قانونی: این استاندارد به سازمان‌ها کمک میکند تا با الزامات قانونی و مقررات مربوط به ایمنی، محیط زیست و سایر موارد مطابقت داشته باشند.
اجزای اصلی استاندارد ISO 55000
* ISO 55000: این استاندارد واژگان، اصول و مفاهیم اساسی مدیریت دارایی‌های فیزیکی را تعریف میکند.
* ISO 55001: این استاندارد الزامات یک سیستم مدیریت دارایی‌های فیزیکی را مشخص میکند و به سازمان‌ها کمک میکند تا یک سیستم مدیریت موثر ایجاد کنند.
* ISO 55002: این استاندارد دستورالعمل‌هایی برای اجرای سیستم مدیریت دارایی‌های فیزیکی ارائه میدهد.
مزایای پیاده‌سازی ISO 55000
* بهبود عملکرد سازمان: با افزایش بهره‌وری دارایی‌ها، کاهش هزینه‌ها و بهبود ایمنی
* افزایش رضایت مشتری: با ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالاتر و قابل اطمینان‌تر
* کاهش اثرات زیست محیطی: با مدیریت بهینه دارایی‌ها و کاهش مصرف انرژی
* افزایش ارزش سهام: با بهبود عملکرد مالی سازمان و کاهش ریسک‌ها
مراحل پیاده‌سازی ISO 55000
* تعیین دامنه: مشخص کردن دارایی‌هایی که تحت پوشش سیستم مدیریت قرار می‌گیرند.
* تعیین سیاست‌ها و اهداف: تدوین سیاست‌ها و اهداف برای مدیریت دارایی‌ها.
* شناسایی ریسک‌ها و فرصت‌ها: شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها و فرصت‌های مرتبط با دارایی‌ها.
* ایجاد فرآیندها و رویه‌ها: ایجاد فرآیندها و رویه‌های لازم برای مدیریت دارایی‌ها.
* آموزش کارکنان: آموزش کارکنان در مورد سیستم مدیریت دارایی‌ها.
* پیاده‌سازی سیستم: اجرای سیستم مدیریت دارایی‌ها در سازمان.
* بازرسی و بهبود مستمر: نظارت بر عملکرد سیستم و بهبود مستمر آن.
کاربردهای ISO 55000
استاندارد ISO 55000 در صنایع مختلفی از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، تولید، انرژی، حمل‌ونقل و زیرساخت‌ها قابل استفاده است.
سیامک‌نامدار - مشاور استراتژیک ساختمان و املاک
استفاده بادکر و اطلاع نویسنده بلامانع می باشد.
مقالات مرتبط:
برچسب‌ها: مدیریت و توسعه دارائی, بازارهای مالی
